Ukwiał skórzasty

Ukwiał skórzasty

Rząd: Actinaria(ukwiały)

Rodzina: Stichodactylidae

Heteractis crispa 

Ten przedstawiciel parzydełkowców jest szeroko rozpowszechniony w wodach tropikalnych i subtropikalnych Indo-Zachodniego Pacyfiku od Morza Czerwonego, przez Polinezję, Południową Japonię, Australię i Nową Kaledonię do Tuamotu. Jest on związany z rafami koralowymi. Preferuje twarde podłoże, lekko pokryte piaskiem, ale może również przylegać do rozgałęzionych koralowców. Najczęściej chowa się w szczelinach skalnych z widoczną jedynie tarczą gębową z mackami. Zazwyczaj występuje na głębokości od 1 do 10 m, jednak widywany był także na głębokości 40 m. Tarcza gębowa ma średnicę od 20 do 50 cm i otoczona jest wieloma mackami o długości od 10 do 15 cm, które znajdują się na całej jej powierzchni. Są one tak długie, że mogą się przeplatać. Na tarczy znajduje się około 800 ramion (wielokrotność liczby 6) o zaokrąglonych czubkach. Mogą mieć zabarwienie brązowo-szare, fioletowe lub zielone, a niektóre okazy posiadają piękne niebieskie lub fioletowe końcówki. Pień podtrzymujący tarczę ma kolor szary i jest pokryty lepkimi białawymi wybrzuszeniami. Stopa, którą zwierzę przyczepia się do podłoża jest znacznie większa niż pień.

Zazwyczaj kolor zwierzęcia zależy od stężenia symbiotycznych glonów, zooxantelli, znajdujących się w jego ciele. Otwór gębowy znajduje się w centrum tarczy gębowej i jest jednocześnie otworem odbytowym. Ukwiał odżywia się poprzez symbiozę z fotosyntetyzującymi zooxantellami, które produkują glukozę. Ponad to jest on drapieżnikiem odżywiającym się bezkręgowcami i małymi rybkami, które chwyta przy pomocy macek z parzydełkami paraliżującymi ofiarę. Pobiera on również substancje odżywcze z otaczającej go wody.

Organizm ten może rozmnażać się bezpłciowo i płciowo. Rozród bezpłciowy polega na podziale ciała od stopy do otworu gębowego, które odrasta tworząc dwa osobniki. W rozrodzie płciowym dochodzi do zapłodnienia zewnętrznego, powstaje urzęsiona larwa planula, która osiada na dno i przekształca się w polip. Ukwiał ten nie rozmnaża się w niewoli. Ze względu na obecność jadu w parzydełkach nie ma on wielu naturalnych wrogów. Mogą na nim żerować inne ukwiały, ślimaki nagoskrzelne, rozgwiazdy oraz wieloszczety. On sam żyje w symbiozie z 15 gatunkami ryb z rodzaju Amphiprion, znanymi jako błazenki. Jeden gatunek A. latezonatus żyje w symbiozie tylko i wyłącznie z tym ukwiałem. Oba zwierzęta czerpią korzyści ze współpracy.

Błazenek ma zapewnione schronienie przed drapieżnikami, zaś ukwiał ma dodatkowe źródło pokarmu w postaci resztek pozostawionych przez błazenka, bądź też specjalnie dostarczonymi dla niego.

Poza błazenkami do symbiontów należą również młodociane ryby z gatunku Dascyllus trimaculatus oraz krewetki z rodzaju Periclimenes. Jest to najczęściej importowany gatunek ukwiału, jednak ze względu na swoją wrażliwość powinien być hodowany przez doświadczonych akwarystów. Ważne, aby przed zakupem ocenić kolor zwierzęcia. Jeśli jest biały, a jego otwór gębowy się nie zamyka, świadczy to o jego złej kondycji, gdyż pod wpływem stresu wyrzucił ze swojego ciała zooksantelle. Wówczas szanse na przeżycie takiego zwierzęcia są niewielkie.

H. crispa w Morzu Czerwonym

W Morzu Czerwonym zaobserwowano ciekawą zależność zupełnie odmienna niż w innych rejonach występowania tego gatunku. Zazwyczaj z ukwiałem związane są dojrzałe osobniki błazenków, jednak w Morzu Czerwonym związane są z nim jedynie osobniki młodociane. Wydaje się, że stanowi on swoisty żłobek, który jest treningiem dla młodych ryb zanim poszukają ukwiału, w którym „zamieszkają” na stałe.

Skip to content