…ptak, który nie lata

 Adres

Antarktyka. Chociaż na królestwo pingwinów składa się głównie ląd – kontynent Antarktyda i woda – Ocean Lodowaty, to znajdziemy je również w RPA, Chile, Peru, na wyspach Galápagos, w Nowej Zelandii, a nawet w słonecznej Australii.

 Sezon

Najbardziej srogą antarktyczną zimę na kontynencie spędzają tylko dwa gatunki pingwinów: pingwin cesarski, tworzący kolonie liczące 50 tys. osobników, i pingwin Adeli – nazwany imieniem żony odkrywcy. Pozostałe pingwiny: królewski, maskowy, białobrewy, złotoczuby przenoszą się w tym czasie do cieplejszych miejsc na wyspach.

Pingwin cesarski i Adeli (białooki)

 Pingwinisko

Pingwiny są bardzo społecznymi osobnikami. Najlepiej czują się w grupie, razem jedzą, bawią się, spędzają czas, gadają. Mają bardzo dobrze rozwinięty słuch, dlatego odnajdują się po dźwiękach. Oczy pingwinów są bardzo duże, większe niż ich mózg. Pingwiny doskonale widzą w ciemności, a na lądzie są krótkowidzami.

Uczta

Lubią ryby, małe skorupiaki, kryl i kałamarnice. Ponieważ nie mają zębów, połykają kamienie, aby lepiej zmiażdżyć pokarm. Kamienie umożliwiają im także głębsze nurkowanie poprzez zwiększenie masy ciała. Podczas jednego nurkowania pingwin może złowić nawet do 30 ryb. Język pingwinów posiada miękkie kolce, które przytrzymują złowioną zdobycz. Pingwiny mają swoich naturalnych wrogów. Mogą paść ofiarą orek lub lampartów morskich.

Rekordy

Najwyższym gatunkiem jest, mierzący 120 cm, pingwin cesarski. Na drugim i trzecim miejscu, z wynikiem 90 cm, uplasowały się kolejno pingwiny: królewski i białobrewy. Ten ostatni rozpędza się w wodzie do 35 km/h. Żaden inny ptak nurkujący nie potrafi pływać tak szybko. Przy tak dużych ptakach niebieskie pingwinki, o średniej wysokości około 33 cm, wyglądają jak karzełki. Do najrzadziej występujących pingwinów należy zagrożony wyginięciem pingwin z Galápagos.

Pingwin królewski i białobrewy (papua)

Dżentelmeni

Pingwiny to dostojnie wyglądające ptaki, które dawno temu utraciły zdolność latania. Mają za to odlotowe nazwy. Angielska nazwa pingwina złotoczubego – macaroni penguin – odnosi się do mężczyzn, którzy rozpowszechnili w Anglii makaron. Pióra po bokach głowy ptaka wyglądają podobnie jak te wetknięte w kapelusze tych mężczyzn. Odpowiednikiem angielskiego policjanta byłby z kolei pingwin maskowy, którego głowę zdobi charakterystyczny kask i przewiązka.

Pingwin złotoczuby i maskowy (antarktyczny)

 Sport

 Pingwiny ponad 70% życia spędzają na ćwiczeniach w wodzie, dlatego najszybciej ze wszystkich ptaków pływają i najgłębiej nurkują. Rekordowe wyniki zanotowano u pingwina cesarskiego, który zszedł na głębokość 564 m i spędził pod wodą około 30 min. Pingwiny mają opływowe kształty oraz przekształcone w płetwy skrzydła. Ich ogony są krótkie, sztywne i wraz z nogami pełnią funkcję steru. W sportach wodnych pomaga im gruczoł kuprowy, dzięki któremu natłuszczają pióra. Pingwiny połykają dużo wody morskiej podczas polowania na ryby, ale specjalny gruczoł za oczami – gruczoł nadoczodołowy – filtruje słoną wodę ze strumienia krwi. Pingwiny wydalają ją przez dzioby lub przez kichanie. Pingwiny są jedynymi ptakami, które zachowują wyprostowaną postawę ciała. Po lądzie chodzą wyprostowane lub poruszają się stylem saneczkowym, czyli ślizgają się na brzuszkach. Czarno-białe ubarwienie pingwinów to kamuflaż chroniący je przed atakami w wodzie. W dyscyplinie takiej jak taniec na lodzie pingwiny mnogością upadków wzbudzają uśmiech na twarzach widowni.

Rodzina

 Pingwin cesarski składa  tylko jedno jajo, które wysiadywane jest na stopach samca i okryte fałdem tłuszczowym brzucha. W tym czasie ojciec nie odżywia się wcale, a matka przez kilka tygodni intensywnie poluje w oceanie. Po wykluciu się pingwina oboje rodziców przez około 2 miesiące sprawują nad nim opiekę, uczą jak zdobywać pokarm i zachowywać się w wodzie. Pingwiny często wracają do miejsca, w którym się urodziły.

 SUPER MOC

 Odporność na zimno. Pingwiny, które spędzają całe swoje życie na Antarktydzie – najbardziej wysuniętym na południe kontynencie Ziemi – muszą radzić sobie z niską temperaturą, spadającą nawet do -60°C. Kłębią się wtedy w koloniach, aby ochronić się przed lodowatym wiatrem i utrzymać ciepło. Mają duże zapasy tłuszczu izolacyjnego i kilka warstw łuskowatych piór. Pióra okrywają całą powierzchni skóry, co odróżnia pingwiny od innych gatunków ptaków. Pingwiny raz do roku zmieniają garderobę. Na lądzie tracą stare pióra, które odrastają im w ciągu kilku tygodni. Na jeden centymetr kw. fraka pingwina potrzeba do 15 piór.

Zrób to sam | Pingwin

Dziś zapraszam do kolonii pingwinów. Pingwiny to bardzo społeczne ptaki, dlatego koniecznie wykonajcie całą gromadkę.

Do ich wykonania można wykorzystać bardzo wiele elementów, które znajdziecie w domu, mogą to być rolki papierowe, albo choćby wytłaczanki po jajkach. Wycinamy z wytłaczanek dwa rodzaje elementów – zagłębienia i przegrody, dzięki czemu uzyskamy dwa różne kształty pingwinów. Malujemy farbą na czarno – jeśli chcecie, możecie zostawić miejsce na pomalowanie na biało brzucha pingwinów, a jeśli macie białą wycinankę lub kartkę, można później na czarny kształt po prostu nalepić biały brzuszek. Jeśli zastanawialiście się dlaczego pingwiny chodzą we fraku to takie ubarwienie zapewnia im ochronę – ciemny grzbiet jest mało widoczny na tle wody, bo to w niej spędzają sporo czasu, a kiedy drapieżnik próbuje dostrzec je z wody od dołu, to jasny brzuch sprawia, że są mniej widoczne. Pomalujcie bardzo dokładnie, aby nie było jasnych prześwitów – pingwiny mają najgęściej ułożone pióra, które pokrywają całe ciało. Pamiętajcie o przyklejeniu dziobów – w zależności od gatunków mogą mieć różny kształt, u pingwina cesarskiego będzie dłuższy i zwężający się, natomiast pingwiny Adeli mają dzioby krótkie i krępe. Na głowie możecie dodać też czub – wtedy w Waszej kolonii zamieszka pingwin złotoczuby. No i nie zapomnijcie o nogach, spod ciała pingwina wystają tylko stopy, ale to właśnie na nich wysiadują jajo, które jest dodatkowo okryte fałdem brzusznym.

Z kawałka białego filcu (albo styropianu, czy czegokolwiek co można przekształcić w mroźną scenerię) zróbcie warstwy śniegu, możecie też dodać trochę drobniutkich kamyków, z których pingwiny zbudują gniazda. Przyda się również przerębel z niebieskiej kartki, w którym Wasze pingwiny będą nurkować w poszukiwaniu pokarmu – ryb, głowonogów i skorupiaków. Tylko uwaga na amfitrytę lamparcią (dawniej zwaną lampartem morskim), która tylko czeka na pingwiny dające nura! Czy uda im się szybko złowić rybkę i zbiec przed drapieżnikiem w morskiej toni? Pochwalcie się koniecznie jakie przygody w zimnej scenerii miała Wasza kolonia pingwinów.

Koncepcja, realizacja, zdjęcia – Michalina, Centrum Edukacji Akwarium Gdyńskie.