Rząd: Heterodontiformes (rogatkokształtne) | Rodzina: Heterodontidae (rogatkowate)
Heterodontus portusjacksoni
To jeden z trzech gatunków z rodzaju Heterodontus zasiedlających wody Australii. Zasięg tej ryby chrzęstnoszkieletowej ogranicza się wyłącznie do południowej części Australii, od Queensland przez Tasmanię do Nowej Południowej Walii. Występuje również w wodach u wybrzeży Port Jackson, stąd jej angielska nazwa – Port Jackson shark. Jako ryba denna, rogatek jest ściśle związany z dnem oceanu. Najczęściej jego siedliskiem jest podłoże skaliste. Występuje również na podłożu piaszczystym, błotnistym, jak i na łąkach podwodnych, na głębokościach od 1-2 do 100 m, chociaż jego obecność odnotowano również na głębokości 275 m. Jest to rekin średniej wielkości osiągający długość 1,65 m. Osobniki dojrzałe żyją w niewielkich grupach, natomiast osobniki młodociane są samotnikami.
Wykazuje duże przywiązanie do miejsca spoczynku, w którym spędza dzień szukając schronienia w jaskiniach, bądź w szczelinach skalnych. Jest aktywny nocą, wówczas też żeruje na mięczakach, jeżowcach, skorupiakach oraz rybach. Bardzo często jego łupem padają czarne jeżowce z gatunku Centrostephanus rodgersii. Pokarm zdobywa między innymi przez wciąganie wody i piasku z dna, następnie piasek jest usuwany przez szczeliny skrzelowe, a pokarm zostaje w pysku. Trawienie może zajmować mu dużo czasu. Jedzenie przenoszone jest z pyska do żołądka, gdzie jest przechowywane i wstępnie trawione. W przypadku, gdy w żołądku znajdzie się pokarm niepożądany jest on usuwany.
Rekin ten ma zdolność wywracania żołądka na lewą stronę, wypluwa go przez pysk i pozbywa się niechcianych treści.
Jedną z cech charakterystycznych rogatka są jego zróżnicowane zęby umieszczone w dużej, tępo zakończonej głowie z wydatnymi guzami nadoczodołowymi. Przednie zęby są małe, ostre i spiczaste, podczas gdy tylne zęby są płaskie i tępe. Służą one do przytrzymywanie, łamania, a następnie miażdżenia i mielenia skorup mięczaków i szkarłupni. Młode osobniki mają ostrzejsze zęby, a ich dieta opiera się głownie na miękkim pokarmie. Kolejną charakterystyczną cechą jest jego ubarwienie. Na szarobrązowym ciele znajdują się ciemnobrązowe obszary przypominające uprząż. Biegną one od oczodołu do pierwszej płetwy grzbietowej, a następnie wzdłuż boków do płetw brzusznych. Charakterystyczne są również kolce u podstawy obu płetw grzbietowych, które najprawdopodobniej są trujące, jak również ich mały pysk i nozdrza, które są z nim połączone.
Rogatek w trakcie swoich corocznych wędrówek, na południe latem oraz na północ zimą, może pokonać odległość od 600 do 800 kilometrów. Kończy on migrację w nadmorskich rozlewiskach w celu rozmnażania. Najpierw przybywają samce, natomiast samice opuszczają rozlewiska później, być może w celu zmniejszenia drapieżnictwa na świeżo złożonych jajach. Rozród rozpoczyna się od sierpnia i trwa do połowy listopada. W tym czasie samica składa po dwa jaja w odstępach 11-14 dniowych, łącznie jest ich od 10 do 16, jednak zazwyczaj 10-12. Kapsułki mają kształt śruby. Samica chwyta je w pysk i umieszcza w szczelinach skalnych na płytkich osłoniętych rafach na głębokości od 1 do 5 m. Inkubacja trwa około 11 miesięcy. Śmiertelność jaj jest bardzo duża, rzędu 89%. Po wykluciu z jaja młody osobnik przez pewien czas pobiera składniki odżywcze z woreczka żółtkowego. Samce dojrzewają płciowo w wieku 8-10 lat, zaś samice w wielu od 11 do 14 lat.
Dlaczego rogatek nie musi być w ciągłym ruchu aby oddychać?
Rogatek australijski ma zdolność jedzenia i oddychania w tym samym czasie. Jest to umiejętność niezwykła dla rekinów, z których wiele musi pływać z otwartymi pyskami, aby woda obmywała ich skrzela. Rogatek może pompować wodę do pierwszej powiększonej szczeliny skrzelowej, która następnie wypływa przez pozostałe 4 szczeliny. Pompując wodę przez skrzela rekin nie musi się poruszać, aby oddychać. Może leżeć na dnie przez długi czas.